Sophia vs Sophia

Sophia vs Sophia

24.4.16

Passatempo…

Ο χώρος των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης έχει υποστεί τις συνέπειες από την οικονομική κρίση. Δεν θα αποτελούσε άλλωστε εξαίρεση. Ο έντυπος τύπος καταγράφει συνεχείς και μεγάλες πτώσεις στην κυκλοφορία των εφημερίδων τα τελευταία έξι χρόνια.




Παρατηρώντας τα τελευταία στοιχεία που έδωσε η ΕΛΣΤΑΤ για τον Ημερήσιο και Περιοδικό Τύπο οι εφημερίδες Μικρών αγγελιών παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη μείωση σε μια χώρα που η ανεργία βρίσκεται στο κόκκινο. Έλλειψη θέσεων εργασίας, δυσβάσταχτο εβδομαδιαίο κόστος στον άνεργο, αναζήτηση αγγελιών αποκλειστικά μέσω  διαδικτύου; Τέτοιες απορίες σαν μέλισσες βουίζουν το κεφάλι μου. Οι δε εφημερίδες θρησκευτικού περιεχομένου παρουσιάζουν ιδιαίτερη αύξηση σε ανησυχητικό βαθμό. 


Η έρευνα αποτελεί το βασικό εργαλείο του marketing. H έρευνα αποτελεί τα “μάτια και τα αυτιά” μια επιχείρησης. Στην εξερευνητική έρευνα λαμβάνουμε πληροφορίες σε άγνωστα ή ευρέα προβλήματα όπως που μπορεί να οφείλεται η πτώση των πωλήσεων ή να έχουμε αύξηση των παραπόνων και δεν μπορούμε να καταλάβουμε το γιατί. Στην περιγραφική έρευνα λαμβάνουμε πληροφορίες γιατα χαρακτηριστικά ενός πληθυσμού απαντώντας σε ερωτήματα ποιος, τι, πότε, πού, πώς. Φερειπείν ποιοι αγοράζουν το προϊόν μας, ποιοι αγοράζουν το προϊόν του ανταγωνιστή μας. Στην αναλυτική έρευνα μετράται η σχέση μεταξύ αιτίας-αιτιατού. Λόγου χάρη κατά πόσο ένα εκπτωτικό κουπόνι θα αύξανε τις πωλήσεις. Κακά τα ψέματα Το Πρώτο Θέμα κρατά τα σκήπτρα σε κυκλοφορία πωλώντας αρνιά, γαλοπούλες, βενζίνη κι όχι την είδηση ή το ρεπορτάζ. Ο Χατζηνικολάου τις περισσότερες φορές πλασάρει την εφημερίδα του στα κοινωνικά δίκτυα για τις προσφορές κι όχι για την αποκλειστική είδηση.

Αδιαμφισβήτητα σε μια χώρα που ένα μεγάλο ποσοστό αδυνατεί να αγοράσει τα αναγκαία τρόφιμα η αγορά εφημερίδας αποτελεί είδος πολυτελείας. Μακάρι να υπερέβαλα. Αλλά αφήνοντας για λίγο στην άκρη την οικονομική κρίση, θα ήθελα να επισημάνω πως οι περισσότεροι  Έλληνες αμφισβήτησαν τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης και στράφηκαν στο διαδίκτυο αναζητώντας εναλλακτικά είδη ενημέρωσης, κυρίως ανεξάρτητα. Σε πρόσφατο παρελθοντικό δημοσίευμα των ΝΥ το ελληνικό κοινό δεν εμπιστευόταν τα μέσα επικοινωνίας  καθώς γνώριζε τη σχέση διαπλοκής με το πολιτικό σύστημα. Αναμοχλεύοντας στη μνήμη μου παλαιότερη έρευνα της ΜRB o έντυπος τύπος βρισκόταν στην 15η θέση και η τηλεόραση στην 16 αντίστοιχα σε μια λίστα αξιολόγησης 22 θεσμών.


Σε ότι αφορά στο γενικό βαθμό εμπιστοσύνης όπως αυτός έχει διαμορφωθεί διαχρονικά:
Το 2005 ήταν  στο 33,1% για την τηλεόραση και στο 32,6% για τον τύπο
Το 2007 ήταν  στο 36,9% για την τηλεόραση και στο 37,5% για τον τύπο
Το 2009 ήταν  στο 27,8% για την τηλεόραση και στο 29,8% για τον τύπο
Το 2011 ήταν στο 21,3% για την τηλεόραση και στο 23,8% για τον τύπο
Το 2013 ήταν στο 17,2% για την τηλεόραση και στο 18,6% για τον τύπο

Προβληματίστηκαν από τον κλάδο των ΜΜΕ γιατί έχασαν την εμπιστοσύνη του κοινού; Το παρατήρησαν επιφανειακά ως φαινόμενο ή εμβάθυναν όσο θα έπρεπε;

Όταν ένα προϊόν γίνεται αναξιόπιστο, χάνει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών το όποιο καινούριο περιτύλιγμα ίσως περιστασιακά να του δώσει μια ώθηση, αλλά νομοτελειακά όμως θα καταλήξει στο καλάθι των αχρήστων.

Ένα φαινόμενο που παρατηρείται από τους αυτοαποκαλούμενους - κατά την ταπεινή μου γνώμη - “μεγαλοδημοσιογράφους” που χρήζει αναφοράς ήταν η έπαρση τους, η αλαζονεία τους, η ασέβεια στο κοινό. Σήκωσαν ψηλά τον αμανέ και χάθηκε η ισορροπία, το μέτρο.

Συμφωνώ κι επαυξάνω με αρκετά που θίγονται σε άρθρο του Μηλάκα στην εφημερίδα “Το Ποντίκι” ενόψει των απεργιακών κινητοποιήσεων των δημοσιογράφων.


 Τότε, που έδεναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα… Από τότε, το «σύμπλεγμα» των media  τοποθετήθηκε δίπλα στην εξουσία και πρόσφερε τις υπηρεσίες του με το αζημίωτο  για τη διαχείριση (και όχι ενημέρωση) της κοινής γνώμης. Όσο οι πόροι ήταν επαρκείς το σύστημα μπορούσε να εξασφαλίσει την αναπαραγωγή του: εναλλαγή των κομμάτων εξουσίας, μοίρασμα της πίτας στην οικονομική ολιγαρχία, αρκετά ψίχουλα για την ικανοποίηση των ψευδαισθήσεων των «λειτουργών» του Τύπου, κάποιοι από τους οποίους –και όχι λίγοι- συνήθισαν στο παντεσπάνι.
Ενσωματωμένο στο σύστημα εξουσίας το δημοσιογραφικό επάγγελμα (κατά περίπτωση ακούσια ή εκούσια)  αναλάμβανε την βρώμικη δουλειά με μοναδικό στόχο την διαιώνιση μιας βολικής και προσοδοφόρας κατάστασης για όσους ήταν στο κόλπο. Έτσι γίνονταν οι δουλειές, έτσι υπογράφονταν οι συμβάσεις, έτσι χαρίζονταν η διαφήμιση,  έτσι μοιράζονταν οι θέσεις φιλέτα, έτσι  εξασφαλίζονταν 2 και 3 και 4 και 5 αργομισθίες, έτσι καπαρώνονταν γραφεία τύπου, θέσεις σε γραμματείες  και πάει λέγοντας. Έτσι, εξασφαλίστηκαν δουλειές με αστρονομικές απολαβές (τάχα ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης) έτσι, σιγά- σιγά άρχισε να παγιώνεται η εικόνα και η αντίληψη του αλήτη ρουφιάνου δημοσιογράφου. Κάπως έτσι, ένας ολόκληρος κλάδος αφέθηκε στο σάπισμα της «ευημερίας»…
Χρειάστηκε να περάσουν έξι χρόνια υπηρέτησης  των πολιτικών του μονόδρομου των μνημονίων για να αντιληφθεί ο δημοσιογραφικός κλάδος ότι ο δρόμος αυτός οδηγεί σε τοίχο. Το αντιληφθήκαμε άραγε (ως επαγγελματικό συνάφι) μόνο και μόνο γιατί συνθλιβόμαστε και μεις πάνω σ αυτόν τον τοίχο; Τι άραγε κάναμε αυτά τα τελευταία χρόνια και δεν βλέπαμε που πάμε; Είχαμε δουλειές να κάνουμε…
  • Την πέσαμε στους δημοσίους υπαλλήλους που είναι πολλοί και δεν δουλεύουν
  • Κράξαμε τους συνταξιούχους που ζουν πολύ και παίρνουν πολλά
  • Ξεφωνίσαμε ταξιτζήδες, φροτηγατζήδες, δικηγόρους συμβολαιογράφους, φαρμακοποιούς που με τη στάση τους υπονομεύουν τις δυνατότητες εκσυγχρονισμού του τόπου
  • Τα βάλαμε με την δωρεάν παιδεία και τις δαπάνες για την υγεία
  • Γιουχάραμε τους αγρότες με τα καγιέν που τρώνε τις επιδοτήσεις στα στριπτιζάδικα
  • Ξεφωνήσαμε κάθε πορεία και διαμαρτυρία γιατί  κάνει κακό στην αγορά και τον τουρισμό
  • Υποστηρίξαμε με πάθος κάθε συμφωνία με τους δανειστές όλα αυτά τα χρόνια για να μην  χρεοκοπήσουμε και κοπούν οι μισθοί και οι συντάξεις
  • Χορέψαμε σε κάθε σκοπό που βόλευε την όποια κυβέρνηση για να υλοποιήσει τις απαιτήσεις των δανειστών, για περικοπές, περικοπές,  περικοπές  και ξεπουλήματα όσο –όσο.
Φωνάζουμε τώρα και θα απεργήσουμε «διαρκώς» για το ασφαλιστικό «μας» ενώ εδώ και  χρόνια σιγοντάρουμε τις πολιτικές που έχουν καταστρέψει όλους τους υπόλοιπους. Κοιτάζοντάς μας, (σαν κλάδο) ολοένα και περισσότερο  θυμίζουμε την περιβόητη παραγκόβια ατάκα: εμείς (και το ταμείο μας) να είμαστε καλά και οι άλλοι να πάνε να γαμηθούνε…
Όμως το δημοσιογραφικό σινάφι δεν έχει αντιληφθεί πως  ο κάθε πολίτης γίνεται σχολιαστής και εν δυνάμει δημοσιογράφος στο χώρο των κοινωνικών δικτύων. Γίνεται εν δυνάμει δημοσιογράφος μεταδίδοντας πληροφορίες που το σύστημα θα συγκαλύψει ή θα αποφύγει να αναφέρει.

Σαφώς η ενημέρωση μέσου διαδικτύου κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος. Όμως όταν δεν αντιλαμβάνεσαι τα προβλήματα και στρουθοκαμηλίζεις τότε σίγουρα δεν θα λύσεις το πρόβλημα. Ο κλάδος των ΜΜΕ χρειάζεται να επαναπροσδιοριστεί.  Ο κώδικας δεοντολογίας αποτελεί σύντομο ανέκδοτο. Μια επανεκκίνηση, ένα rebranding θα βοηθούσε να αντικαταστήσει την διάχυτη αρνητική εικόνα.

Κι μερικοί που πιστεύουν πως μέσω συνδρομής θα μπορούσαν να επιβιώσουν, ας γελάσω, δήθεν επειδή αναδημοσιεύονται τα άρθρα τους ή διαβάζονται τζάμπα δεν έχουν παρά να δοκιμάσουν. Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα.


Διαφορετικά passatempo…