Sophia vs Sophia

Sophia vs Sophia

27.1.13

Τα ανθρωπάκια του Γιάννη Γαΐτη


Μαθητής του Κωνσταντίνου Παρθένη στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, ο Γιάννης Γαΐτης (1923-1984) πειραματίστηκε με ποικίλλα εικαστικά ρεύματα της εποχής του όπως ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός, ο σουρεαλισμός και ο κυβισμός, προτού εμφανιστούν στα έργα του τα μικρά πλάσματα που θυμίζουν αρχέγονες μορφές ζωής και τα οποία αργότερα θα εξελιχθούν στα διάσημα “ανθρωπάκια” του. Όπως ο Κεσσανλής, ο Κανιάρης και ο Τσίγκος -στενός φίλος του καλλιτέχνη – ο Γαΐτης συγκαταλέγεται στους Έλληνες εικαστικούς της Μεταπολεμικής περιόδου που δημιούργησαν έργα με έντονα προσωπικό χαρακτήρα, χρησιμοποιώντας ένα ιδιαίτερο καλλιτεχνικό λεξιλόγιο. Και όπως πολλοί από τους καλλιτέχνες της γενιάς του, ταξίδεψε στην Ευρώπη και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι για αρκετά χρόνια, πριν επιστρέψει στην Αθήνα μετά την πτώση της δικτατορίας.

Στα ζωγραφικά του έργα ο Γαΐτης επιδεικνύει μία έντονη αφηγηματικότητα. Η διάταξη της εικονογραφίας στα πρώιμα έργα του θυμίζει Βυζαντινές εικόνες, όπου τα γεγονότα από τις ζωές των Αγίων περιβάλλουν το κεντρικό θέμα, και σε άλλα έργα παραπέμπει στις ζώνες εικονογράφησης των comics. Μετά την πρώτη τους ‘εμφάνιση’ στην έκθεση του Γιάννη Γαΐτη στο Goethe Institute στην Αθήνα το 1969, τα ‘ανθρωπάκια’ συνέχισαν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους στην ελληνική εικαστική σκηνή έως τον πρόωρο θάνατό του καλλιτέχνη το 1984. Την ίδια χρονιά η Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας διοργάνωσε μεγάλη αναδρομική έκθεση του Γαΐτη και το 2006 το Μουσείο Μπενάκη τίμησε τον καλλιτέχνη με μια δεύτερη αναδρομική έκθεση.

Οι απρόσωποι πρωταγωνιστές του Γαΐτη, απεικονίζονται άλλοτε συμπιεσμένοι σε σαρδελοκούτια ή καθισμένοι σε καρέκλες και άλλοτε εμφανίζονται ως ανώνυμα πλήθη, εκφράζοντας την αποξένωση των ανθρώπων που οφείλεται κυρίως στον άκρατο καταναλωτισμό και τη μαζικοποίηση που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη κοινωνία. Τα "ανθρωπάκια" του Γαΐτη είναι παρόντα σε κηδείες, διαλέξεις, σε ποδοσφαιρικούς αγώνες ως ομοιόμορφα και ανώνυμα πλήθη, εκφράζοντας την υπαρξιακή μοναξιά του σύγχρονου ατόμου.
  
motosykletisths
Μοτοσικλετιστής”, 1967

ΣΑΡΔΕΛΟΚΟΥΤΙ
"Σαρδελοκούτι" ("Κονσερβοποίηση"),κατασκευή από ξύλο και μέταλλο ζωγραφισμένο, 1971

Η ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ
"Η Κηδεία του Τσε Γκεβάρα" ("Μεταμόρφωση"),λάδι σε μουσαμά, 1968

ΛΑΘΡΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ
"Λαθραναγνώστες",κατασκευή από ζωγραφισμένο ξύλο, 1969

ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ
"Το Μπαλκόνι",κατασκευή από ξύλο και μέταλλο ζωγραφισμένο, 1969

Η ΚΗΔΕΙΑ 1
"Η Κηδεία της Ζωγραφικής",κατασκευή από ζωγραφισμένο ξύλο, 1974

Η ΔΙΑΛΕΞΗ
"Η Διάλεξη",κατασκευή από ζωγραφισμένο ξύλο, 1973

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ (ΜΟΙΡΑΣΙΑ)
"Κατανάλωση" ("Μοιρασιά"), 1977

ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΤΟΠΙΟ
"Ανθρώπινο Τοπίο", λάδι σε μουσαμά, 1977

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΤΟΠΙΑ (ΑΡΧΗΓΟΣ)
"Ανθρώπινα Τοπία" ("Ο Αρχηγός"), λάδι σε μουσαμά, 1977

Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ
"Η Ακρόπολη", 1979 – 1980

αγγελοι
Άγγελοι”, 1983

petomhxanh
Πετομηχανή

mesa metaforas
Μαζική μεταφορά” ή “Γενικές μεταφορές, 1984, σίδερο και χρώμα

AM_Larissis.St_Gaitis2_LG
Χωρίς τίτλο”, Σταθμός Λαρίσης