Στο διαδίκτυο σε έγκριτα sites κι όχι μόνο παρατηρούνται φιλότιμες προσπάθειες για τη στήριξη και την προώθηση των ελληνικών προϊόντων, των ελληνικών εταιρειών και γενικότερα της χειμαζόμενης ελληνικής οικονομίας. Μάλιστα, κυκλοφορούν αναλυτικοί κατάλογοι κατονομάζοντας ποια προϊόντα είναι ελληνικά και ποια ξενικά. Δυστυχώς, παρατηρείται ελλιπής πληροφόρηση, καθώς καθορίζουν το ελληνικό προϊόν από την ύπαρξη του barcode 520 ή 521 ή τη σύσταση των κεφαλαίων μια εταιρείας ελληνικών ή ξενικών συμφερόντων. Θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα προς ανάλυση.Τα προϊόντα που καταχωρούνται στην Ελλάδα παίρνουν κωδικούς που ξεκινούν από 520 ή 521. Αρμόδια για την καταχώρηση είναι η "GS1 Ελλάς".Ένα προϊόν που παράγεται στην Ελλάδα, μπορεί να καταχωρηθεί σε οποιαδήποτε χώρα, παίρνοντας κωδικό που αντιστοιχεί σε αυτήν. Έτσι και ένα εισαγόμενο προϊόν μπορεί να καταχωρηθεί στην Ελλάδα, παίρνοντας κωδικό που ξεκινά από 520 ή 521, τη στιγμή που απλά συσκευάζεται στην Ελλάδα ή ούτε καν. Ο κωδικός που ξεκινά από 520 ή 521 αποτελεί ένδειξη ελληνικού προϊόντος, δεν εξασφαλίζει την ελληνικότητα του.
Ο κωδικός 520 - 521 είναι μια πρώτη ένδειξη. Δεν μπορούμε όμως να στηριχτούμε σε αυτήν. Θα πρέπει να γνωρίζουμε περισσότερα για το προϊόν, την εθνικότητα της εταιρείας που το παράγει και τη χώρα όπου παράγεται, καθώς και για την προέλευση των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται.
Με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία, οι συσκευασίες δεν είναι πλέον υποχρεωτικό να αναγράφουν τη χώρα παραγωγής (εφόσον αυτή ανήκει στην Ε.Ε.), αλλά αρκεί το «Παράγεται στην Ε.Ε.» (προφανώς, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής ενοποίησης). Έτσι, είναι δύσκολο να ξέρεις αν αυτό το «Παράγεται στην Ε.Ε.» σημαίνει Ελλάδα, Βουλγαρία, Γερμανία ή οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ε.Ε.
Μια εταιρεία που σέβεται τους καταναλωτές της και δεν έχει κάτι να κρύψει, το καλύτερο που έχει να κάνει, αυτή τη στιγμή, είναι να δώσει όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες για το πού και πώς παράγει, συσκευάζει και διανέμει το προϊόν της.
Αναλύοντας τις ετικέτες σήμανσης στη συσκευασία του προϊόντος
Παράγεται και συσκευάζεται στην Ελλάδα: η πιο σαφής σήμανση.
Παράγεται στην Ελλάδα: ενδέχεται ένα προϊόν να παράγεται στην Ελλάδα, να συσκευάζεται στο εξωτερικό και να ξανά εισάγεται. Γι’ αυτό είναι προτιμότερο να αναγράφεται “ Παράγεται και συσκευάζεται” προς αποφυγή παραπληροφόρησης.
Συσκευάζεται στην Ελλάδα: ενδέχεται η παραγωγή να γίνεται εκτός χώρας κι η συσκευασία μόνο στην Ελλάδα.
Εισάγεται από: σήμανση εισαγόμενου προϊόντος άσχετα αν η εταιρεία που το εισάγει είναι ελληνική.
Παράγεται στη Χ χώρα: σαφής σήμανση εισαγόμενου προϊόντος.
Σαφώς, τα συστατικά ενός προϊόντος αναγράφονται στη συσκευασία του προϊόντος, αλλά δεν γνωρίζουμε αρκετά στοιχεία για την προέλευση των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται. Δεν είναι ελληνικά προϊόντα όσα χρησιμοποιούν πρώτες ύλες από το εξωτερικό.
Για τα μόνα τρόφιμα για τα οποία ο καταναλωτής μπορεί σήμερα να είναι 100% σίγουρος ότι πράγματι είναι ελληνικά είναι τα προϊόντα ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης ) και τα ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη).
Μερικά προϊόντα ΠΟΠ: φέτα, μετσοβόνε, γραβιέρα Κρήτης, γραβιέρα Νάξου, κατίκι Δομοκού, φάβα Σαντορίνης, φιστίκι Αιγίνης, μαστίχα Χίου, τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου, ροδάκινα Νάουσας, μήλα Ζαγοράς Πηλίου, μήλα ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως, αυγοτάραχο Μεσολογγίου, μέλι ελάτης Μαινάλου, κρόκος Κοζάνης, πορτοκάλια Μάλεμε Χανίων, ελιά Καλαμάτας.
Ενδεικτικά προϊόντα ΠΓΕ: πατάτα Κάτω Νευροκοπίου, ακτινίδιο Πιερίας, κρητικό παξιμάδι, κουμ κουάτ Κέρκυρας, σταφίδα Ζακύνθου.
Η πανελλαδική έρευνα του ΚΕΠΚΑ σε δείγμα 1.556 ατόμων, στο διάστημα 1-30 Σεπτεμβρίου 2012, έδειξε ότι, πρακτικά, δεν γνωρίζουν τι σημαίνει η λέξη «Ελλάς» πάνω σε τρόφιμα όπως το νωπό κρέας.
Σύμφωνα με τις σχετικές κοινές υπουργικές αποφάσεις, ελληνικό είναι το κρέας, που προέρχεται, από ζώο, που γεννήθηκε, εκτράφηκε και σφάχτηκε στην Ελλάδα, ή απλά, γεννήθηκε στην Ελλάδα όταν το κρέας είναι βόειο, χοιρινό ή αιγοπρόβειο. Για το κρέας των πουλερικών και των κουνελιών -και μέχρι 31/12/2013- η σήμανση ελληνικό σημαίνει ότι έχουν σφαγεί στην Ελλάδα. Το ίδιο ισχύει, για τα κουνέλια και μετά την 1 Ιανουαρίου 2014.
Τα πουλερικά, για να φέρουν σήμανση ελληνικό, μετά την 1/1/2014, πρέπει να έχουν εκτραφεί ή να έχουν γεννηθεί και σφαγεί στην Ελλάδα.
Για να «καθαρίσει» το τοπίο, το ΚΕΠΚΑ ζητά να εφαρμοστεί η σήμανση της χώρας προέλευσης για νωπά και επεξεργασμένα τρόφιμα, με ταυτόχρονη σήμανση όμως και των συστατικών (πχ, να αναφέρεται το ποσοστό των συστατικών που έχουν παραχθεί στην Ελλάδα).
